Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 99,100-HẾT

HỒI 99

Xét tội phản, vua nhớ ơn tôi, định tha,
Vẹn duyên lành, người hẹn với hoa, cùng rụng

Từ rằng: 
1. Bề tôi phản nghịch, tội không tha 
Thánh chúa cầm cân, luật chẳng tà 
Phép nước dẫu nghiêm, ơn cũng nặng 
Tử sinh đôi ngã: ái, nhân, hòa. 
2. Rung rinh mai nọ trắng hoa 
Thâm cung lạnh lẽo sao mà muốn rơi 
Phải rằng hoa lại rủ người 
Hồn thơm bay tới đền đài xưa chăng? 
Theo điệu "Ức thiếu niên" 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 97,98

HỒI 97
Đạt Hề Doanh Doanh chắp mối tình xưa,
Mai Phi thái tần lại về cung cũ

Từ rằng: 
Tình duyên chưa dứt 
Đừng bảo biệt ly nhiều 
Mà hoan hội ít 
Không gió sớm mưa nhiều 
Lẳng lơ đan dệt 
Khéo nối lại lời nguyền thuở trước 
Biết bao ngọc nát châu chìm 
Ai ngờ hương cũ lại tìm về đây 
Cành mai sắc trắng nét gầy 
Đoan trang riêng chiếm những ngày cuối đông. 
Theo điệu "Trường mệnh nữ" 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 94,95,96

HỒI 94
An Lộc Sơn bị đâm xổ ruột chết ngay,
Nam Tễ Vân cắt đứt ngón tay cầu viện.

Từ rằng: 
1 Đời cha phản nghịch phụ ơn nước 
Đến đời con nào khác được đâu 
Cha chống chúa, con phản cha 
Lưỡi dao họ Lý mạng già tiêu tan. 
2. Đầu rắn nát, đuôi hãy quằn 
Tướng cầm quân lại thù hằn ghét ghen 
Thương ai vì nước quên thân 
Ngón tay đứt, nước mắt tràn, lòng đau. 
Theo điệu “Hồ đảo luyện" 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 91,92,93

HỒI 91
Cửa Thu Diên, vua tôi tháo thân,
Trạm Mã Ngôi, anh em nộp mạng.

Từ rằng: 
Xưa phú quý xa hoa cùng cực 
Nay nhà tan, non nước đọa đày 
Bỏ cung viện, bỏ đền đài 
Gót sen đạp sỏi, lỗi này tại ai 
Xưa ơn vua một nhà riêng hưởng 
Nay lòng dân hờn oán căm gan 
Núi băng nắng rọi tiêu tan 
Còn đâu nữa, cả Ngọc Hoàn 
Bây giờ mới hối còn toan nỗi gì? 
Theo điệu “Thiểm tự Chiêu Quân oán" 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 88,89,90

HỒI 88

Đất Phạm Dương, tiết độ sứ làm phản,
Thành Đông Kinh, Phong Thường Thanh mộ binh.

Từ rằng: 
An Lộc Sơn vốn loài lang sói 
Chẳng hề thương hề đoái đến ai 
Chẳng vương phụ, không vương phi 
Bắc phương khởi loạn, chín châu lửa tràn 
Ngựa què, giáo gãy, xe tan 
Triều đình nghiêng ngả, lệ tràn thấm khăn. 
Theo điệu "Xú nô nhi" 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 85,86,87

HỒI 85

La Công Viễn thư gửi Thục đương quy,
An Lộc Sơn xin dùng Phiên tướng sĩ.

Từ rằng: 
Khách tiên thư viết gửi vua 
Chỉ ba bốn chữ, thiên cơ lập lờ 
Tên vị thuốc thực hư khó đoán 
Lính thú Phiên thay Hán thú binh 
Đường Minh Hoàng xử bất minh 
Ai họ An, bắt gia hình cả sao 
Yên nguy là ở đâu nào? 
Theo điệu "Đinh Tây Phiên" 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 82,83,84

HỒI 82
Lý Trích Tiên vâng chiếu, đáp thư nước ngoài,
Cao Lực Sĩ nịnh nọt, dèm bài từ mới.

Từ rằng: 
Múa bút trước thềm 
Tay đưa liền 
Nhất Trích Tiên 
Sứ nước Phiên 
Hoảng nhiên bái phục 
Cởi giày, mài mực 
Ấm ức hôm xưa 
Giờ đây hết bực 
“Thanh bình điệu" những du dương 
Hãy xem một chữ nghìn vàng xứng chưa? 
Thơ thần, rượu thánh say sưa 
Màng chi phú quý, rượu thừa, quan sai. 
Theo điệu "Điểm giáng thần" 


Nay không nói chuyện Dương Quý Phi được Đường Minh Hoàng triệu vào cung, càng ngày càng được chiều chuộng hơn, mà hãy nói chuyện các châu quận bốn phương, nghe biết Quý Phi đắc sủng, thiên tử ngày càng xa hoa, đều tìm cách đón nịnh ý trời, kiếm đủ thức để dâng nạp. Thôi thì linh cầm dị thú vật lạ của hiếm, thức ngon, đặc sản từng vùng núi cao, biển rộng đủ điều. Huyền Tông hoan hỷ mười phần. 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 79,80,81

HỒI 79
Lựa ý tứ, Giang Thái Tần truy hoan,
Cậy tài sắc Dương Quý Phi đoạt sủng.

Từ rằng: 
Trang quốc sắc tất là trúng tuyển 
Vào thâm cung quyến luyến nhất đời 
Mắt như dao, đổ đất sụp trời 
Mày lá liễu chim sa cá lặn 
Những tưởng: lòng này đã muốn... 
Ai dè: Sợi chỉ hồng gió cuốn đứt phăng 
Cho hay: nguyệt lão vô bằng 
Lòng này đã chính, lửa bừng cũng qua. 
Theo điệu: "Điệp luyến hoa" 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 76,77,78

HỒI 76
Dựng lầu gấm, cung tần bình thơ,
Dạo phố phường, đế hậu hành lạc.

Từ rằng:

Thiên "Tư can " Kinh Thi dạy gái(1) 
Chí phép nhà lẽ phải nào sai 
Hợm mình giỏi dám khoe tài 
Những là bình luận ngân dài thơ văn 
Cả vua, hậu, phi tần, công chúa 
Việc tôn nghiêm sao nỡ khinh thường 
Trong ngoài trà trộn lăng nhăng 
Dưới trên ngâm vịnh bông phèng mỉa mai. 
Theo điệu "Tây giang nguyệt" 
1 Tư can: tên một bài thơ trong Kinh Thi, phần Tiểu Nhã, ca hát mừng làm xong nhà mới, có ý răn dạy dàn bà con gái giữ gìn nề nếp đoan trang, lo lắng công việc trong gia đình. 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 73,74,75

HỒI 73
An Kim Tàng mổ bụng kêu oan
Lạc Tân Vương viết hịch kể tội

Từ rằng: 
1. Thỏ chạy chim bay 
Đó lại đây 
Tưng bừng nước mắt 
Kể tội đầy 
Đặt giàm bủa lưới 
Khảo tra tàn khốc 
Giữa đất lòng son gan một lá 
Bên trời lệ máu sầu muôn hộc. 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 71,72

HỒI 71

Vũ Tài nhân nuôi tóc lại về cung,
Tần Quận quân dựng phường được ân sủng.

Từ rằng: 
Cảnh vật chiều người đẹp xiết bao 
Bụi trần không dính tẻo tèo teo 
Tương phùng mừng rỡ đâu ngờ thế 
Đoán định từ xưa gỡ mối sầu 
Gió mát trăng thanh ước hẹn nhau 
Cửa ngoài không cần bánh xe mau 
Đầy hoa trần thế, ai ai biết 
Vạn vật đua tươi khắp gác lầu 
Tình càng sâu, ơn càng sâu 
Mây trôi nước chảy khác màu năm xưa. 
Theo điệu "Thiên tiên tử “ 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 68,69,70

HỒI 68

Theo ý hoàng hậu, cung nữ được về,
Đúng lời thề xưa, âm ty tử án

Từ rằng: 
Thiều quang chín chục nhanh như chớp 
Cay mắt, đau lòng chịu không được 
Dằng dặc ân hận này lỗi thề ước 
Mưa móc cùng đội ơn trên khắp 
Bỗng một sớm đổi thay sống chết 
Đừng bảo rằng 
Ở suối vàng 
Mà không bênh vực, nể nang 
Giữa vua quan 
Non sông gai góc tràn lan 
Bừng cơn ác mộng, chưa hoàn hồn sao? 
Theo điệu "Điệp luyến hoa" 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 65,66,67

HỒI 64

Triệu Vương hùng cứ Long Hổ quan,
Chu Hỷ bá chiếm Uyên ương trấn.

Từ rằng: 
1 Việc đời không nên quá độ 
Thể tât trời ghen trời phá 
Hãy nhìn muôn hoa nở rộ 
Báo trước mùa xuân sắp tàn 
Lại hòng trên đỉnh Vu San 
Ghẹo trăng cột gió, mơ màng khói sương. 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 62,63,64

HỒI 62

Nữ nữ nam nam, đẹp đôi đẹp lứa,
Văn văn võ võ, nên vợ nên chồng.

Thơ rằng: 
Tuổi xanh thảo nguyên xanh, 
Quen cưỡi thiên lý mã 
Vốn cùng giống si tình 
Mừng vẹn lời hương lửa 
Chín bệ ơn xuân dày 
Khắp miền mai nở rộ 
Vui theo đạo xướng tùy 
Đôi từng đôi đẹp quá. 

Chuyện chuộng danh trọng nghĩa trong trời đất này, lại thường bởi tấm lòng hiền hậu của người phụ nữ, mà nhận ra thật giả, mà ham mê. Cũng bởi thế, anh hùng hào kiệt trong trời đất chẳng tiếc thân mình để làm việc danh nghĩa đó, nhưng rồi cũng như bọn giả học giả, ngụy quân tử là thứ mà cuối cùng thế nào cũng bị người đời nhận ra.

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 59,60,61

HỒI 59

Trai lỡ vận, họp mặt nhà tù,
Gái kỳ tài, gội ơn gác phượng.

Nhớ thuở xưa đầm rồng ổ phượng, 
Thế mà nay nghiệp chướng luân hồi 
Bấy nhiêu năm sự nghiệp tan khói bay hơi 
Nước sông Lạc lững lờ trôi xuống bể 
Môi hở răng lạnh đâu còn chi mà kể 
Luống thở than cỏ bật rễ. rêu mất xanh 
Bụi trần chớp mắt cuốn nhanh 
Trông ra lạnh lẽo gọn vành trăng suông. 
Theo điệu “Tây Gian nguyệt" 

Việc trong thiên hạ, chỉ dựa vào mình là hơn cả, chứ làm sao mà trông vào người được, chẳng biết người làm hay không làm, làm có được hay không được. Còn mình, thì hãy cứ theo bốn chữ trung, hiếu, tiết, nghĩa mà hành động, thì dẫu có hung thần ác quỷ, lòng sắt dạ đá cũng chẳng đáng sợ. 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 56,57,58

HỒI 56

Quá ác thú, Chu Xán mổ người ăn thịt,
Hiếu như trai, Mộc Lan đi lính thay cha.

Từ rằng: 
Hơi đâu mà hỏi đất trời 
Bến mê lối ấy, phải nơi sa trường 
Cù lao đức cả đạo thường 
Dù thân gái dám ngại đường lênh đênh 
Cờ bay, trống giục thình thình 
Đôi bên cân nhắc tử sinh nhẹ nhàng 
Lập công quyết chí viễn phương 
Chớ cười ai đó anh hùng lệ sa 
Can qua vững bước xông pha. 
Theo điệu "Lăng đào sa" 

Binh pháp nói rằng: Việc binh mà kiêu ngạo, thì tất bại vong. Kiêu bao giờ cũng là cậy mình coi thường người, ngạo chỉ còn mỗi mình mà mất hết mọi người, không còn xung quanh lấy ai ra mà chống kẻ địch, làm sao mà không thua. Khi nhà Tùy mất, cát cứ xưng hùng kể có hai ba chục nơi, nhưng cũng đều là phường gian hùng lục lâm. Đến tài cán như Lý Mật lôi kéo được vài chục hào kiệt cũng vì kiêu ngạo mà bại vong, đến lúc chết may còn có người chôn cất. 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 54,55

HỒI 53

Mẹ hưởng ơn vua, Trình Giảo Kim oán thù quên hết,
Lòng nhớ thề cũ, Vương Bá Đương tính mạng tiếc chi.

Từ rằng: 
Nhớ xưa tăm tiếng nổi như cồn 
Từ bốn phương 
Anh hào dập dìu như sóng 
Thế rồi, một sớm thất cơ 
Lệ lả tả tưới ướt cả núi xác đồi xơ mộng xưa! mộng xưa! 
Hãy mừng còn bạn thuở xưa cập kè! 
Theo điệu "Như mộng lệnh" 

Người xưa nói: biết thế nào là đủ thì không nhục, không biết bao nhiêu cho vừa, thì nỗi nhục nhã cũng kéo theo ngay. 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 51,52,53

HỒI 51

Chúa chân mệnh nhà lao thân hãm,
Gái kỳ tài mẹo giúp rồng bay.

Từ rằng: 
Ấy cũng bởi cậy tài lỡ bước, 
Dữu Lý kia cửa ngục hãm thân 
Vua tôi trông mặt lệ tràn 
Chờ cho vận hạn quá lần mới hay 
Mộng giai nhân chuyên xoay thời thế 
Chúng anh hùng đảm trí mưu cao 
Ruổi tuấn mã, khoác chiến bào 
Sông sau núi thẳm biến sầu thành vui. 
Theo điệu “cầm đường xuân” 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 48,49,50

Hồi 48

Nhờ diệu kế, một bạn về đường,
Hủy dung nhan, bốn nàng bền chí.

Từ rằng: 
Khéo thay đất, lạ thay trời 
Tri âm lại trả nghĩa người tri âm 
Những như ân nổi oán chìm 
Trong mây nghe sấm, đen rầm xa xăm 
Hận ly biệt, âm thầm nhiều ít 
Trống chín châu hò hét dập dìu 
Cô trung níu lấy Tùy triều 
Sợi chỉ mảnh, đứt sớm chiều, hoa rơi! 
Trùng hưng may lại tốt tươi... 
Theo điệu "Vũ trung hoa" 

Tùy Đường diễn nghĩa- Chữ Nhân Hoạch Hồi 46,47

HỒI 46

Giết Địch Nhượng, Lý Mật phụ bạn,
Loạn cung phi, Đường Công dấy binh.

Từ rằng: 
Bã vinh hoa miệng mồi ngon ngọt 
Nhử đứa tham, được mất nịnh ghen 
Hại sừng ốc nhỏ đua chen (1) 
Chẳng bao giờ hết đê hèn nhiễu nhương 
Cơ duyên lại đưa đường dẫn lối 
Rượu cừu thù miệng lưỡi gươm đao 
Công danh ấy, công danh nào 
Cao gò xương trắng, đầy hào máu đen. 
Theo điệu "Thanh sam thấp"